Czym są zwolnice i dlaczego się je stosuje?

Zwolnica jest montowana w niektórych typach pojazdów użytkowych (budowlanych), terenowych celem zwiększenia momentu obrotowego. Co to oznacza dla właścicieli samochodów, jakie korzyści czerpią, korzystając z pojazdami z przekładnią zębatą przy kołach napędowych?

Jak działa zwolnica?

Najczęściej ze zwolnicami spotykamy się w pojazdach określanych mianem użytkowych jak traktor, samochody budowlane, ciężarówki, ale również autobusy niskopodłogowe. Ich zadaniem jest zwiększenie momentu obrotowego z jednoczesnym zmniejszeniem obrotów na kołach, co powoduje ostatecznie zwiększenie obrotów pozostałych elementów układu przeniesienia napędu.

Istotną zaletą przemawiająca za stosowaniem reduktorów prędkości obrotowej, jest zwiększenie wytrzymałości osiowych dyferencjałów bez istotnego zwiększania masy pojazdu. W przypadku niektórych modeli ciężarówek terenowych zadaniem zwolnicy jest zmniejszenie prześwitu w sztywnym moście napędowym. W tym celu zwolnice montowane są również w autobusach niskopodłogowych.

Inne zadanie stoi przed zwolnicami montowanymi praktycznie w każdym z modeli traktorów. W tym przypadku zwolnice ze sztywnym mostem napędowym mają usprawnić pracę maszyny na trudnym podłożu na dodatek z często dużym obciążeniem.

O czym warto wiedzieć, jeśli chodzi o działanie zwolnic?

Zwolnice w pojazdach mogą mieć różną konstrukcję. Wśród najczęściej stosowanych w maszynach budowlanych, pojazdach gąsienicowych, czy też samochodach terenowych, ciągnikach montuje się:

• Przekładnie obiegowe w piastach kół o zwartej konstrukcji (o niezmiennym prześwicie pod obudową mostu),
• Przekładnie walcowe o uzębieniu zewnętrznym (wewnętrznym) mocowane w celu zwiększenia prześwitu pod obudową mostu,
• Zwolnice różnicowe mocowane w piastach kół, które nie zwiększają prześwitu pod obudową mostu.

Dlaczego stosuje się zwolnice różnego rodzaju?

Stosowanie przekładni bocznych z jednej strony komplikuje budowę mostu napędowego, ale z drugiej strony możliwość dopasowania ich do rodzaju pracy, obciążeń, z jakimi przyjdzie im się zmierzyć, sprawia, że są podstawowym elementem konstrukcyjnym samochodów przeznaczonych do pracy w terenie. Istotne jest zatem zadbanie, aby była ona możliwie najwyższej jakości, a w przypadku awarii, problemów technicznych poddawana była naprawie, regeneracji w profesjonalnych warsztatach, które nawet jeśli uznają, że niestety konieczny jest zakup nowej zwolnicy, nie wcisną nam taniego chińskiego zamiennika, tylko sprawdzone części uznanych producentów części zamiennych.

Czy to w przypadku konieczności regeneracji zwolnicy, czy wymiany przede wszystkim ważna jest diagnoza stanu technicznego maszyn, celem uniknięcia poniesienia wysokich kosztów naprawy. Trzeba też wiedzieć, że regeneracja zwolnicy to pomoc doraźna na kilka miesięcy, po pewnym czasie w przypadku mocno wyeksploatowanych urządzeń odzyskanie sprawności zwolnicy jest możliwe na krótkie okresy. Czasami zatem regeneracja może być tylko teoretycznie tańszym rozwiązaniem niż zakup nowego urządzenia. Wszystko zależy od stanu zużycia urządzenia i rzetelności i uczciwości ekipy diagnozującej urządzenie.